براکسیزم یا دندان قروچه عملی ارادی یا غیر ارادی است که اشاره به برخورد دندان های مقابل به هم دارد. در اصطلاح عامیانه نیز به آن به هم سابیدن دندان ها گفته می شود.
براکسیزم معمولا در دو حالت رخ می دهد یا در خواب و یا در بیداری و زمانی که کاملا هوشیار هستیم:
برخی افراد بعد از تجربه یک موقعیت تنشی، استرس و یا عواطفی مانند ترس و عصبانیت دارند. آن ها ممکن است دندان هایشان را به هم بسابند تا بتوانند کمی از بار حسی که دارند کاهش دهند. به این حالت دندان قروچه روزانه و ارادی گفته می شود. این نوع براکسیزم اغلب نیاز به درمان ندارد و می توان با کنترل احساست آن را مدیریت کرد.
بیشتر افراد براکسیزم شبانه دارند. آن ها به صورت ناخودآگاه و حتی بدون اینکه متوجه باشند براکسیزم را تجربه می کنند. گاهی اوقات شخصی برای بیش از 10 سال دندان قروچه شبانه دارد و هیچ کس متوجه آن نمی شود تا زمانی که دندان های شخص دچار آسیب شدید شده اند.
به عنوان مثال برخی از دندانپزشکان می گویند بیمارانشان به آن ها شکایت می کنند که ما دندان هایمان را مسواک می زنیم و بهداشت را رعایت می کنیم اما باز هم جنس دندان هایمان خراب است. این مساله می تواند ناشی از براکسیزم شبانه باشد. بنابراین دندانپزشکان توصیه می کنند هر 6 ماه یکبار برای ویزیت و چکاب به دندانپزشکی مراجعه شود.
مهمترین علل به هم سابیدن دندان ها در خواب و بیداری عبارتند از:
متخصصان در خصوص دندان قروچه مطالعات زیادی انجام داده اند. آن ها به این نتیجه رسیده اند که می توان به هم سابیدن دندان ها در خواب و بیداری را با اختلال در بخشی از سیستم عصبی مرکز مرتبط دانست. به عنوان مثال موارد زیر می توانند بر سیستم عصبی مرکزی تاثیر گذاشته و دندان قروچه را بدتر کنند.
به طور کلی موارد زیر مهم ترین و شناخته شده ترین علائم براکسیزم یا به هم سابیده شدن دندان ها مخصوصا در خواب هستند:
دندان قروچه می تواند باعث بروز چندن مشکل اساسی در بدن شود که مهمترین آن ها عبارتند از:
شما ممکن است به هم سابیده شدن دندان ها را در طول روز تجربه کنید و از آن آگاه باشید زیرا یا دیگران به شما این موضوع را گوشزد می کنند یا خودتان عمدا آن را انجام می دهید. در این موارد نیازی به تشخیص نیست.
اما زمانی که دندان قروچه در طول شب انجام شود ممکن است خودتان متوجه این امر نباشید بنابراین تشخیص آن سخت خواهد بود. در این موارد شما نیاز به معاینه شدن توسط یک دندانپزشک یا پزشک دارید.
دندانپزشک با معاینه دندان های شما خیلی سریع متوجه می شود که آیا شما دندان قروچه شبانه دارید یا خیر. زیرا سطح جونده دندان ها سابیده و کوتاه می شود. همچنین درد فک یکی دیگر از علائمی است که به تشخیص کمک می کند.
متاسفانه داروی خاصی برای توقف براکسیزم و دندان قروچه وجود ندارد و شما می توانید نهایتا آن را با کمک وسایلی مانند محافظ دهان مدیریت کنید. محافظ دهان یا نایت گارد قالب پلاستیکی نسبتا ضخیمی است که شما روی دندان های خود قرار می دهید تا زمانی که به صورت ناخودآگاه در شب دندان قروچه داشتید، به دندان هایتان، عضلات و فک آسیبی وارد نشود.
برای اینکار از یک پزشک یا دندانپزشک کمک بگیرید. آن ها درباره سطح استرس شما و سبک زندگی که دارید سوالاتی از شما می پرسند و در نهایت ممکن است به شما توصیه کنند اقدامات زیر را انجام دهید:
همچنین ممکن است به شما بگویند این کارها را نیز انجام دهید:
برای پیشگیری از براکسیزم روش های زیادی وجود دارد و دندانپزشکان توصیه می کنند دست کم برخی از اقدامات زیر را برای این منظور انجام دهید: